Özellikle İstanbul başta olmak üzere metropoliten kentlerde yaşam her geçen gün zorlaşmış ve ebeveynlerin çalışması kaçınılmaz bir hal almıştır.

Günümüzde pek çok anne ve baba yoğun bir iş temposuyla çalışmak zorunda kalmaktadır. Hayat şartlarının giderek zorlaşması, maddi sıkıntılar ve kadınların eğitim seviyesinin artması, sadece babanın çalıştığı eski aile yapılarında değişikliklere yol açtı.

Artık özellikle İstanbul başta olmak üzere metropoliten kentlerde yaşam her geçen gün zorlaşmış ve ebeveynlerin ikisinin birden çalışması kaçınılmaz bir hal almıştır. Aile yapısının hızla geniş aileden çekirdek aileye dönüştüğü, dünya üzerindeki ekonominin kötü gidişatı, evlerde istihdam edilen yardımcı personel ücetleri ile özel okul ücretlerinin günbegün artması, ebeveynlerin tam zamanlı (09.00-18.00) resmi anaokulu,  ilk ve ortaokul arayışına neden olmuştur. Günümüzde annelerin iş yaşantısına girmesiyle çocukların okullaşma yaşı aşağılara inmeye başlamıştır. Çalışan anne ve babalar için en cazip okullar, çocuğunun okulda geçirdiği zaman ile kendilerinin işte geçirdiği zamanın örtüşebildiği okullar olmaya başlamıştır.

Ülkemizdeki resmi anaokulu, ilk ve ortaokullar genellikle 09.00-15.00 saatleri arasında eğitim vermektedir. Anne ve babalar ise en iyi ihtimalle saat 18.00 ve sonrası eve varabilmektedirler. Çocuk Kulüplerinin önemi tam da işte burada ön plana çıkmaktadır. Çocuk Kulüpleri olan okullarda eğitim gören öğrenciler, yaş ve gelişim durumlarına göre geleneksel çocuk oyunları, halk oyunları, güzel sanatlar, beden eğitimi ve spor çalışmaları, değerler eğitimi, yabancı dil, bilim olimpiyatları ve proje çalışmaları gibi gelişim alanlarını destekleyecek faaliyetlerde bulunurlar.Veliler ise işte oldukları bu süre zarfında çocukları da güvenilir bir ortamda; yani okullarında nitelikli zaman geçirebildiklerinden işlerine konsantre olabilmektedirler.MEB, çalışan anne ve babaları düşünerek geçen zaman zarfında aşağıdaki bazı uygulamaları hayata geçirmiştir:

Bunlardan ilki Milli Eğitim Bakanlığının 28.11.1997 Tarih ve 8983 Sayılı Etüt ve Beslenme İlköğretim Okulları Yönergesi ile hayata geçen ve Nisan 2004 tarih ve 2559 sayılı Tebliğler Dergisinde yayınlanan Milli Eğitim Bakanlığı Etüt Beslenme Okulları Yönergesi kapsamında yaygınlaştırılması düşünülen bu okulların amacı,sınıf/branş öğretmenleri nezaretinde, gün içerisinde yapılan dersleri değerlendirme, bir sonraki günün derslerini hazırlama, verimli ders çalışmalarını sağlama, verimli ders çalışma becerisini kazandırma, bilgilerini artırma ve kazanımlarını pekiştirmekti. Bu okullara anne ve babası sigortalı bir işte çalışan öğrenciler kura yoluyla kayıt yaptırabiliyorlardı. Okul saatleri dışında yapılan etüt ve beslenme ücretleri veliler tarafından karşılanıyordu. Büyük beğeni oluşturan bu uygulama da maalesef çok az sayıda okulla sınırlı kaldı. İstanbul’da 19 tane okul bu kapsamda eğitim vermiştir.  Bu 19 okuldan biri de ilçemizdeki Anafartalar İlköğretim Okulu idi. Örneğin İstanbul’da yaklaşık 15 bin aile bu imkandan yararlanıyordu. Bu okulların 2012 yılında kademeli olarak kapatılması kararı alınmış ve 2014-2015 Eğitim-Öğretim yılı sonunda ise tamamen kapatılmıştır.

Diğeri ise Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 11.02.2008 tarih ve 39 nolu kararı ile ülkemizde bir ilke imza atılarak MEB Okul Öncesi Eğitim Kurumları Çocuk Kulüpleri Yönergesi yayınlanması sayesinde MEB’e bağlı resmi/özel anaokulu ve anasınıflarında kulüp çalışmalarının önü açılmış oldu. Çocuk Kulüplerinde;

a) Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda, 3-­5 yaş grubundaki çocukların eğitim etkinliklerinin, günlük eğitim saatlerinin dışında görevlendirilen öğretmen ve/veya usta öğretici gözetiminde sürdürmek,

b) Okul öncesi eğitim çağındaki çocuklara resim, müzik, drama ve oyun etkinlikleri yaptırılarak eğitimlerini desteklemek,

c) Yapılacak etkinlikler ile farklı yaş gruplarındaki çocukların, sosyal uyumlarını ve sosyal gelişimlerini sağlamak.

ç) Sorumluluk  kazanmalarını  sağlayacak  bir ortam hazırlayıp ilgi ve  ihtiyaçlarına  uygun etkinlikler  düzenleyerek, çocukların kişisel  yeteneklerinin  ortaya  çıkarılmasına  ve  geliştirilmesine yardımcı olmak amaçlanmıştı.

Peki çocuk kulüplerinde hangi etkinliklere yer verilebiliyordu? Çocuk kulüplerinde, okul öncesi eğitim programında yer alan eğitim etkinliklerinin yanı sıra resim, müzik, drama, oyun, yabancı dil, spor, halkoyunları ve benzeri etkinlikler ile sosyal etkinliklere yer veriliyordu.

Bu yönerge ile birlikte özel okullarda çocuk kulüpleri yaygınlaşmaya başlarken resmi okullarda ise bu durum belli başlı okullarla sınırlı kaldı. Çocuk Kulüpleri uygulanan resmi anaokullarında bu uygulama, hizmet alan veliler tarafından büyük beğeni kazandı. Uygulama yapan bu okullara müthiş birtalep yaşandı. Veliler, çocuklarına çok uygun ödemelerle tam gün eğitim aldırma fırsatı yakalamış oldular. Bu okullar çocuk kulüpleri ile popülaritelerini artırarak bölgelerinde isim yapan okullar haline geldiler.

26.08.2014 tarihinde yürürlüğe konulan MEB Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Çocuk Kulüpleri Yönergesi ile anaokullarına ilave olarak ilk ve ortaokullar da kapsam içine alınmış oldu.

Sarıyer’de çocuk kulüplerini ilk uygulayan okul Anafartalar İlk ve Ortaokulu’dur. Bu okullardaki çocuk kulüpleri uygulaması, öğrenci ve veliler tarafından büyük beğeni toplamış ve bu okullara her yıl öğrenci katılımları artarak devam etmiştir.

Sonuç olarak metropoliten kentlerde; özellikle de İstanbul’daki okulların tamamına yakınında çocuk kulüpleri açılmasının elzem bir hal aldığı aşikardır. Bu uygulamanın yaygınlaşması, aileler nezdinde hayatı kolaylaştırıcı ve mutluluk verici bir durum oluşturacaktır.

  • Mustafa Uslu