Sarıyer'de son yıllarda AKP belli oranda güç kaybederken, CHP yükselişte. Peki bu durumun açıklaması ne? Genel seçimlerde ne olur?
Bakırköy, Kadıköy, Beşiktaş...
İstanbul'daki bu ilçelerin siyasal olarak en büyük ortak özelliği CHP'nin kalesi olmaları.
Şimdilerdeyse, CHP'yi eleştiren kesimler tarafından 'elit' olarak değerlendirilen bu ilçelerin yanına eklenmeye aday yeni bir yer var: Sarıyer.
Sarıyer, sınıfsal ve kültürel açıdan bu üç ilçeden epey farklı bir yapıya sahip.
Lüks site sakini nüfusu da olmakla birlikte, hatırı sayılır oranda yoksul kitlesi bulunan, birçok gecekondu mahallesine sahip, hemşerilik ilişkilerinin güçlü olduğu bir ilçe burası.
Peki AKP neden İstanbul'un yoksul mahallerinde çok daha güçlüyken son yıllarda Sarıyer'de CHP güçleniyor? Genel seçim atmosferi nasıl?
Bu soruların cevaplarını hem Sarıyer merkezinde hem de çevredeki gecekondu mahallerinde aradık.
Ama öncesinde oylarla ilgili bir hatırlatma...
CHP oylarını sürekli artırdı
İlçede 2009 yerel seçimlerinde CHP'nin, AKP elindeki belediyeyi almasından bu yana CHP oylarını artırarak birinci parti olmaya devam ediyor.
2009 yerel seçimlerinde CHP yüzde 37,5, AKP yüzde 31,8;2011 genel seçimlerinde CHP yüzde 41,8, AKP yüzde 40,3;2014 yerel seçimlerinde CHP yüzde 51, AKP yüzde 39;Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ekmeleddin İhsanoğlu yüzde 52, Recep Tayyip Erdoğan yüzde 42 oy aldı.
Yerel yönetimin ve belediye başkanının etkisi
İlçede CHP'nin yükselişini en çok geleneksel olarak CHP seçmeni olmayan kişilerle konuşmaya çalışıyorum.
Ortak görüş bunun asıl olarak, Belediye Başkanı Şükrü Genç'in yerel yönetim uygulamalarıyla ilgili olduğu.
Birçok kişi, AKP'nin 2009 seçimlerini eski ANAP'lı belediye başkanını aday gösterip AKP tabanında tepkiye neden olması, CHP'ninse ilçede farklı toplumsal gruplar tarafından benimsenen bir adayı, Şükrü Genç'i belirlemesi nedeniyle kaybettiğini belirtiyor.
Kentsel dönüşümün etkisi
Görüştüğüm ilçe sakinleri, Sarıyer'de AKP'nin son yıllarda ikinci parti durumuna düşmesinin bir nedeninin de imar ve tapu sorunları ile kentsel dönüşüm konusu olduğunu belirtiyor.
Sarıyer'in eski AKP'li Belediye Başkanı Yardımcısı Karakaya: İmar ve kentsel dönüşüm sorunları AKP oylarını düşürdü.
İmar ve kentsel dönüşümle ilgili faaliyet gösteren Sarıyer'deki bazı yerel dernek ve kooperatifler siyasi partiler üzerinde baskı kuruyor.
Bu dernekler, İstanbul'daki benzer dernek ve kooperatiflerle birlikte Mahalleler Birliği'ni kurmuş.
Onlara göre bu konular Sarıyer sakinleri için çok hayati ve taleplerine olumlu yaklaşmayan siyasi partilere destek de düşebiliyor.
Kazım Karabekir Paşa Mahallesi Derneği Başkanı Hikmet Kaya, 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde Mahalleler Birliği olarak Sarıyer'de talepleriyle ilgili bir taahhütname hazırladıklarını, bunu tüm partilerin imzaladığını ancak AKP'nin imzalamadığını, bunun mahallelerde oy tercihlerine etkisinin olduğunu belirtiyor.AKP'li eski belediye başkan yardımcısından dönüşüm tepkisi
AKP'den seçilerek bir dönem Sarıyer'de belediye başkan yardımcılığı görevinde bulunan Yılmaz Karakaya, bugün imar ve kentsel dönüşüm projeleriyle ilgili Emirgan Yerleşimcileri Dayanışma Kooperatifi ve Mahalleler Birliği çatısı altında faaliyet yürütüyor.
Karakaya, imar ve kentsel dönüşüm konularındaki eleştirileri nedeniyle partisinden ihraç edilmiş.
AKP'nin Sarıyer'de oylarının düşmesiyle bu sorunlar arasında doğrudan bağlantı olduğunu söylüyor Karakaya da.
Yılmaz Karakaya, "bu sorunların doğrudan yaratıcısı bir ismin 2014'te AKP'den aday gösterilmesi ve partinin taahhütnameyi imzalamaması nedeniyle oy kaybına uğradığı" görüşünde.
'Sarıyer'de CHP'ye yönelik dinle ilgili önyargılar kırıldı'
Sarıyer'in yerel gazetelerinden Sarıyer Gazetesi'nin bürosunda Genel Yayın Yönetmeni Bekir Batu'yla konuşuyoruz.
Batu da belediye başkanlığı faktörüne dikkat çekiyor.
Batu'ya göre CHP belediyeyi, AKP içindeki gerilimler ve halkla ilişkileri iyi olan bir başkan sayesinde kazandı.
CHP İlçe Başkanı Mehmet Deniz ise, hem belediyenin hem CHP ilçe teşkilatının çalışmalarının durumda payı olduğunu, kendilerini insanlara anlattıkça CHP'ye yönelik önyargıların kırıldığını söylüyor.CHP İlçe Başkanı Mehmet Deniz, CHP karşıtları tarafından oluşturulan 'din düşmanı' önyargısını Sarıyer'de kırdıklarını belirtiyor.
Örnek olarak, belediyenin hem cami hem de cem evi yaptırdığını, CHP karşıtları tarafından oluşturulan 'din düşmanı' önyargısını Sarıyer'de kırdıklarını belirtiyor Deniz.
Sarıyer'deki siyasi atmosferi konuşmak üzere AKP'nin bürosuna uğruyorum.
Görüştüğüm İlçe Başkan Yardımcısı Hüseyin Cevahiroğlu, yoğunluk nedeniyle, Sarıyer'de olduğum gün içinde hiçbir yöneticileriyle görüşme fırsatım olamayacağını söylüyor.
CHP'den HDP'ye kaymalar olabilir
Bu seçimlerde Sarıyer sokaklarında AKP, benzer yapıdaki diğer ilçelere kıyasla daha az görünür durumda.
Genel seçimlerde yerel seçimlerdeki kadar yüksek oy alma ihtimali garanti olmasa da CHP'nin ilçede birinci parti çıkması olasılığı yüksek.
Ancak CHP oyları açısından yeni bir durum yaratan bir parti var: HDP.
Sarıyer'de özellikle Alevi mahallelerinde CHP'den HDP'ye belli bir oranda oy kayma ihtimali bulunuyor.
Ancak bu oranın büyüklüğünü kestirmek zor.
Özellikle yaşları ileri bazı CHP'liler bu duruma tepki gösteriyor. Çoğunluğu genç bazı CHP'liler ise bir seferlik HDP'ye verebilecekleri görüşünde.
Bazı ailelerse oylarını bölmüş.
Görüştüğüm HDP İlçe Eş Başkanı Aylin Hacaloğlu, mahallerde hem AKP hem de CHP tabanından kendilerine önemli bir kayma gözlemlediklerini söylüyor.
Hacaloğlu, bazı CHP'li ailelerin dört oyu varsa ikisini CHP ikisini HDP'ye verme kararı aldıklarını gördüklerini belirtiyor.
'CHP üyesiyim oyum HDP'ye'
Ömürtepe'de kahvedeki yaşlılar: "Neden HDP'ye yardım edelim? Gitsinler AKP'den oy kapsınlar."
Sarıyer'de, CHP'nin geleneksel olarak güçlü olduğu mahallelerden Ömürtepe'deyim.
Üzerinde Mustafa Kemal resminin bulunduğu Türk bayraklarının, Hz. Ali posterlerinin, Kemal Kılıçdaroğlu resimlerinin asıldığı, Sözcü gazetesinin masadan masaya gezdiği bir kahvede, mahalle sakinleriyle sohbet ediyoruz.
Yaşlılar CHP'ye oy vereceğini söylüyor. Bazıları "Neden biz HDP'ye yardım edelim, onlar gidip AKP'den oy kapsın" diye tepki gösteriyor.
HDP'ye oy verecek olanlarsa genelde gençler.
Kahvedeki gençlerden Cemal Sevindirik, oyunu bugüne kadar CHP'ye verdiğini, ileriki seçimlerde de böyle yapacağını ama bu seçimlerde sırf AKP tek başına iktidar olmasın diye HDP'ye oy vereceğini, HDP'nin ihtiyaç olduğunda CHP'ye destek olmadığını ama kendilerinin bunu yapacağını söylüyor.
Kahveden çıktıktan sonra görüştüğüm mahalle esnafı Songül Barut da sıkı CHP seçmeni.
"Gençlerde HDP'ye kayış var" diyor. Ancak ona göre "AKP ile HDP'nin hiçbir farkı yok ve mecliste işbirliği yapabilirler." Bu yüzden oyunu HDP'ye vermeyi asla düşünmediğini söylüyor.
Kafe işletmecisi Tahir Keleş: "Ailemizde 10 kişi varsa ikisi HDP'ye versin diyoruz."
Mahallede dolaşırken CHP Sarıyer ilçesi üyesi olup HDP'ye oy vereceğini söyleyen bir esnafa rastlıyorum.
Kafe işletmecisi Tahir Keleş, "Ailemizde 10 kişi varsa ikisi HDP'ye versin diyoruz. Bu mevcut baraj sisteminde HDP geçsin diye verilebilir" diyor.
"Oyunuz emanet oy mu?" diye sorunca Keleş "Evet" yanıtını veriyor ama önümüzdeki dönemde HDP'nin farklı bir siyasi çizgi yaratması durumunda desteğe devamın değerlendirilebileceğini belirtiyor.
Sarıyer'de seçimin sonucu, CHP'nin yerel seçimlerde elde ettiği ivmeyi sürdürüp sürdüremeyeceği, ilçenin CHP'nin kalelerinden birine dönüşüp dönüşmeyeceğinin de cevabını verecek.
Tabii, HDP'nin AKP ve CHP seçmeninden hatırı sayılır büyüklükte oy alıp almayacağının da...
Kaynak: BBC Türkçe
